EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Dit betekent: door oogbewegingen minder gevoelig worden en opnieuw informatie verwerken.
EMDR is een kortdurende effectief bewezen behandelmethode om ingrijpende of schokkende gebeurtenissen die mensen niet goed hebben verwerkt alsnog te verwerken. Bij EMDR-behandeling wordt de onaangename gebeurtenis bewust teruggehaald met alle beelden, gevoelens en lichamelijke sensaties die daarbij horen. Tegelijk wordt een afleidende taak aangeboden zoals met de ogen volgen van een heen en weer bewegend licht of bilaterale stimuli. Door deze afleidende taak kan informatieverwerking beter plaatsvinden.
Wanneer heeft een kind/jongere EMDR nodig?
Iedereen krijgt wel eens te maken met een ingrijpende gebeurtenis. Ouders kunnen hun kind daartegen niet altijd beschermen. Het is niet te voorspellen of een kind of jongere de mogelijkheid heeft een ingrijpende gebeurtenis goed te verwerken. Dit is mede afhankelijk van het karakter en oplossingsvaardigheden van een kind of jongere.
EMDR is inzetbaar wanneer een kind of jongere met problemen blijft kampen die te maken hebben met eerder meegemaakte ingrijpende gebeurtenissen. Helaas is het niet altijd makkelijk om onverwerkte herinneringen als zodanig te herkennen. Wanneer kinderen/jongeren dwars of prikkelbaar zijn, wordt dit nog wel opgemerkt, maar wanneer kinderen/jongeren stilletjes of overmatig rustig zijn valt dit alweer minder op. Ook houden kinderen/jongeren hun klachten dikwijls voor zich omdat zij hun ouders niet willen belasten.
Na welke gebeurtenissen is EMDR geschikt?
Er is een brede waaier van gebeurtenissen die voor kinderen/jongeren ingrijpend/beschadigend kunnen zijn en die aanleiding kunnen geven tot veranderingen in hun gedrag. Omdat de waaier zo groot is, specificeer ik me enkel tot onderstaand signaalgedrag:
- niet kunnen verwerken van echtscheiding van de ouders (mogelijk getuige geweest van huiselijke ruzies)
- faalervaringen op school, proefwerk, spreekbeurt
- pestervaringen, afwijzing door leeftijdsgenoten
- (zeer) laag zelfbeeld waardoor je kind/jongere niet meer voluit kan functioneren (reden: mogelijk onbekend)
- angstfobie (bv voor spinnen, wespen, windmolens,...)
- slaapproblemen door terugkerende nachtmerries
- momenten van in paniek raken, hyperventilatie, ademnood
- voortdurend denken in rampscenario's waardoor je kind/jongere vrijheidsbeperking ervaart (bv ziekte van dierbaar iemand)
- onverklaarbare diep verdriet en/of woedeaanvallen
Voor wie kan EMDR NIET? (tegenindicaties):
- medicatiegebruik: het gebruik van sederende middelen (oa benzodiazepinen) kan de werking met EMDR tegengaan. Voor zover bekend, is het gebruik van (niet-sederende) antidepressiva geen contra-indicatie voor EMDR en staat dit een goed resultaat niet in de weg. Drank, drugs, alcohol en pijnstillers moet de uren voorafgaande aan én vooral nà een EMDR-sessie vermeden worden (minstens 2 dagen). Het gebruik van Relatine / Concerta kan perfect gecombineerd worden met een behandeling EMDR.
- ernstige psychiatrische stoornissen: ernstige depressie, bipolaire stoornis, epilepsie, dissociatieve reacties, borderline, psychose zijn aandoeningen die niet kunnen gecombineerd worden met EMDR-behandelingen. U zal worden doorverwezen naar klinische specialisten.
Wat zijn de voordelen van EMDR bij kinderen/jongeren?
- EMDR is een effectieve methode. Klachten verminderen of verdwijnen na behandeling en uit onderzoek blijkt dat dit resultaat blijvend is.
- EMDR werkt snel. Vaak zijn bij kinderen 3-5 sessies voldoende bij een enkelvoudige gebeurtenis.
- Bij EMDR hoef je minder te praten. Dit is een voordeel voor jonge kinderen.
- EMDR is afwisselend om te doen. Bij kinderen is dat extra belangrijk omdat kinderen korter hun aandacht kunnen vasthouden dan volwassenen.
- Bij EMDR spelen ook ouders een belangrijke rol. Meer dan bij andere behandelvormen worden ouders actief betrokken bij de behandeling. Dit bevordert de band tussen ouders en kind.
Wat zijn de te verwachten effecten van EMDR?
Door EMDR verliezen herinneringen hun kracht en emotionele lading. Herinneringsbeelden veranderen, worden wazig of verdwijnen naar de achtergrond. Een andere mogelijkheid is dat er nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende betekenis aan de gebeurtenis geven. Op deze manier krijgt de gebeurtenis een plekje in de levensgeschiedenis van het kind/jongere. Kinderen/jongeren merken dat ze op verschillende gebieden beter functioneren, komen makkelijker voor zichzelf op of ervaren meer zelfvertrouwen. Dikwijls gebeurt dit onbewust en valt het de omgeving meer op dan het kind/jongere zelf. Het komt zelfs voor dat kinderen/jongeren hun klachten helemaal vergeten na de EMDR, ook wanneer de klachten voordien best ernstig waren.
Wat is de rol van ouders bij een EMDR-behandeling?
Hoe de ouders worden ingeschakeld, is afhankelijk van de leeftijd. Bij jonge kinderen mogen ouders bij de behandeling aanwezig zijn, tenzij er goede redenen zijn om dit niet te doen. Bij oudere kinderen en jongeren (<18j) worden ouders aan het eind van de zitting altijd betrokken bij het nagesprek. De hulp van ouders bij de behandeling is niet enkel essentieel voor kinderen maar helpt ouders ook bij het eigen verwerkingsproces. Het samen werken aan verwerking schept een band en zorgt dat het trauma van het kind ook een plekje krijgt in de gezinsgeschiedenis. Er komt meer begrip voor datgene wat het kind/jongere heeft meegemaakt en reacties van het kind/jongere worden beter begrepen. Ook na de behandeling is medewerking van de ouders gewenst. Gedragsobservaties zijn nodig om effecten van de EMDR-behandeling te signaleren. Bij diepe traumabeleving zoals mishandeling, incest, misbruik, verwaarlozing zal het gezin worden doorverwezen naar hiervoor gespecialiseerde hulpverlening.
Leidt EMDR ook tot gedragsverandering?
Als kinderen/jongeren in een schokkende situatie terecht komen, komt een automatisch overlevingsmechanisme in werking. Dit leidt ertoe dat zij gaan vechten, vluchten of bevriezen. Als de herinnering niet goed verwerkt wordt, kan dat betekenen dat kinderen/jongeren in situaties die lijken op de onverwerkte herinnering, automatisch weer in deze overlevingsstrategie schieten. Het kan zo zijn dat - als een kind/jongere bevroor toen het gepest werd door leeftijdsgenoten - het opnieuw 'bevriest' als het een groepje kinderen/jongeren ziet. Deze reactie verdwijnt meestal na het toepassen van EMDR. Hierdoor kan het kind/jongere beter omgaan met probleemsituaties en is het beter in staat om verschillende oplossingsstrategieën te gebruiken zoals bedenken wat te doen met dat groepje, zichzelf gerust te stellen, moed in te spreken, zichzelf assertief te gedragen of weg te lopen. Soms is aanvullende begeleiding om deze oplossingsstrategieën aan te leren of te oefenen noodzakelijk.
mijn focus? RDI-protocol!
Een manier om de persoonlijke draagkracht van het kind/jongere te vergroten is RESOURCE DEVELOPMENT AND INSTALLATION of kortweg: RDI. Bij het RDI-protocol wordt gewerkt met positieve ervaringen en het toevoegen van positieve eigenschappen, hulpbronnen.
EMDR ook voor thuis?
EMDR kan een makkelijke behandeling lijken om uit te voeren. Dat betekent niet dat het verstandig is wanneer ouders de methode op zichzelf of op hun kinderen uitproberen. Tijdens de behandeling kunnen er onverwachte reacties optreden of onbedoeld herinneringen worden opgeroepen die door mensen zonder ervaring met de behandelmethode niet goed zijn te hanteren. Onderlegde EMDR-therapeuten maken veel afwegingen tijdens de behandeling. Deze professionaliteit zorgt ervoor dat kinderen/jongeren in staat zijn om de behandeling aan te kunnen, dat de emoties niet te hoog oplopen zodat het proces goed kan verlopen.
prijs EMDR-sessie (60 minuten) + nabespreking ouders (30 minuten): 60 euro